TY - JOUR ID - 120365 TI - دیدگاه کارشناسان در اولویت بندی عامل‌های مؤثر بر نبود مشارکت پایدار جامعه‌های روستایی در طرح های آبخیزداری در آبخیز مرادآباد میمند، استان فارس JO - پژوهش های آبخیزداری JA - WMRJ LA - fa SN - 2981-2313 AU - سلیمان پور, سید مسعود AU - صالح پور جم, امین AU - نوروزی, علی اکبر AU - خلیلی, ناصر AU - کشاورزی, حجت اله AD - استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران AD - استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران AD - دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران AD - کارشناس ارشد، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس، شیراز، ایران AD - کارشناس ارشد بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 32 IS - 3 SP - 53 EP - 62 KW - آبخیزداری KW - اولویت بندی KW - فارس KW - کارشناس KW - مشارکت DO - 10.22092/wmej.2019.125734.1202 N2 - نبود مشارکت پایدار جوامع روستایی در طرح­های آبخیزداری عاملی به‌شدت بازدارنده برای توان‌بخشی آبخیزها است. بنابراین لازم است دلیل­های این امر را پیدا کنیم که مقام­های مسئول، ایشان را ترغیب کنند تا در انجام فعالیت­های مربوط به حفاظت از آبخیزهایی که در آن زندگی می­کنند مشارکت کنند و از نظرهای آنان بهره­مند شوند. به این منظور در این پژوهش، عامل‌های مؤثر بر نبود مشارکت پایدار جامعه‌های روستایی در طرح­های آبخیزداری از دیدگاه کارشناسان در آبخیز مرادآباد میمند واقع در جنوب‌غرب استان فارس اولویت­بندی شد. روش‌کار، تهیه و تکمیل 57 پرسش­نامه و تحلیل با آزمون t، فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی فازی و آزمون نافراسنجه‌یی فریدمن بود. نتایج نشان داد که از دیدگاه کارشناسان، بیش‌ترین و کم‌ترین تأثیر بر نبود مشارکت پایدار جامعه‌های روستایی در طرح­های آبخیزداری در آبخیز مرادآباد به‌ترتیب از شاخص­های اقتصادی، آموزشی-ترویجی، طراحی-اجرایی و اجتماعی است. همچنین مهم‌ترین زیرشاخص­ها در این آبخیز به‌ترتیب: "درآمد کم ساکنان آبخیز"، "نادیده‌گرفتن درآمد برای مردم با دید انگیزه­ی اقتصادی مستقیم در اجرای طرح­های آبخیزداری"، "آموزش‌ندیدن ساکنان‌ برای طرح­ها و هدف‌های آن"، و "کم‌بودن سواد و آگاهی" است. دامنه­ی اندازه‌های میانگین رتبه­ها بین 4/85 تا 8/25 متغیر بود؛ به‌طوری که بیش‌ترین اولویت نسبی در "درآمد کم ساکنان آبخیز" با میانگین رتبه­ی 8/25 و کم‌ترین آن در "دیربازده‌بودن طرح­های آبخیزداری" با میانگین رتبه­ی 4/85 دیده شد. این نتایج می­تواند توسط برنامه­ریزان طرح­های آبخیزداری برای دستیابی به نتایج مطلوب مورد استفاده قرار گیرد. پیشنهاد می­شود به فعالیت سمن‌ها و آموزش بهره‌برداران، به‌همراه عامل‌هایی چون اجرای طرح‌های چندمنظوره با درنظرداشتن منفعت آبخیزنشینان برای بهبود شرایط اقتصادی توجه شود، و برای جلب اعتماد و مشارکت فعال آن­ها در طرح­های آبخیزداری زمینه‌سازی شود. UR - https://wmrj.areeo.ac.ir/article_120365.html L1 - https://wmrj.areeo.ac.ir/article_120365_949c82bb990e9e7c880ac8af133aa21b.pdf ER -