TY - JOUR ID - 120364 TI - مکان یابی مشارکتی راهکارهای پیشنهادشده برای مدیریت کردن آبخیز حبله رود JO - پژوهش های آبخیزداری JA - WMRJ LA - fa SN - 2981-2313 AU - شیخ, واحدبردی AU - زارع گاریزی, آرش AU - الوندی, احسان AU - اسدی نلیوان, امید AU - خسروی, غلامرضا AU - سعدالدین, امیر AU - اونق, مجید AD - دانشیار گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان AD - استادیار گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان AD - دانش آموخته دکترای علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان AD - دانشجوی دکترای علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان AD - استاد گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 32 IS - 4 SP - 2 EP - 18 KW - تصمیم گیری چندمعیاره KW - رویکرد DPSIR KW - مدیریت جامع آبخیز KW - نرم افزار mDSS DO - 10.22092/wmej.2019.125497.1194 N2 - منابع طبیعی کشور با تهدیدهای جدی تغییر اقلیم، خشک‌سالی‌ها، آلودگی‌ها (آب، خاک، هوا) و تخریب زمین در نتیجه‌ی مدیریت و بهره‌برداری نامناسب زمین و توسعه‌ی ناپایدار به‌ویژه در زمین‌های شیب‌دار و مناطق کوهستانی روبه‌رو است. اوضاع منابع طبیعی آبخیز حبله‌رود نیز از تک‌تک این پدیده‌ها مستثنی نیست و در هر نقطه‌یی از آن یک یا چند مورد از این پدیده‌های تخریب نمود دارد. بنابراین برای غلبه بر مشکلات آبخیز، کاهش فشارها و بهبود وضعیت سامانه، دادن راه‌کارهای مختلف ضروری به‌نظر می‌رسد. پس از تهیه‌‌ی فهرست اولیه‌ی راه‌کارهای پیشنهادشده برای آبخیز حبله‌رود با به‌کاربردن نظر جامعه‌ی محلی و کارشناسی،  برای انتخاب راه­حل­ها و اولویت­بندی آن‌ها با روش‌های تصمیم­گیری چند معیاره با روی‌کرد مشارکتی، در نرم‌افزار mDSS مدل‌سازی شد. با مشارکت جامعه و کارشناسان محلی، پراکنش مکانی راه‌کارهای پیشنهادشده در حوزه مشخص شد. نتایج نشان داد که دسته‌ی راه‌کارهای "برنامه­ریزی و مدیریت زمین" در همه‌ی روش­های تصمیم­گیری در اولویت اول است. راه‌کارهای "تهیه و تدوین برنامه‌ی مدیریت جامع آبخیز/ منابع آب"، "تهیه و تدوین برنامه‌ی آمایش سرزمین در مقیاس‌های مختلف" و "شناسایی و آموزش شغل‌های جدید و جای‌گزین" به‌ترتیب در اولویت­های اول تا سوم است. بنابراین برای مدیریت بهتر آبخیزها و دست­یابی به توسعه‌ی پایدار، باید به دسته راه‌کارهای برنامه­ریزی و مدیریت زمین بیش‌تر توجه شود. UR - https://wmrj.areeo.ac.ir/article_120364.html L1 - https://wmrj.areeo.ac.ir/article_120364_cb64e497aaaf75484c35f5f5baa1c2b3.pdf ER -